پژوهشنامه نقد ادب عربی دانشگاه شهید بهشتی: مطالعه کتاب‌سنجی مقالات

هدف: بررسی کتاب‌سنجی مقالات مجله پژوهشنامه نقد ادب عربی دانشگاه شهید بهشتی. روش‌شناسی: با روش کتاب‌سنجی همه مقاله‌های منتشرشده اساتید و دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی در پژوهشنامه نقد ادب عربی در دوره‌ای پنج‌ساله از ابتدای سال 1389 تا 1394 (برابر با 11 شماره) به تعداد 86 مقاله بررسی شدند. بعد از یادداشت‌برداری از قسمت‌های مدنظر هر مقاله (صفحه عنوان و فهرست منابع)، داده‌های جمع‌آوری‌شده برای تحلیل وارد نرم‌افزار اکسل شدند. یافته‌ها: 69 مقاله به زبان فارسی و 17 مقاله به عربی نوشته شده است. 125 نویسنده مرد و 47 نویسنده زن در نگارش مقالات مشارکت داشته‌اند. 16 مقاله به‌صورت انفرادی و 70 مقاله نیز به‌صورت مشترک نگاشته که 54 مقاله از مقالات مشترک، به‌صورت هم‌مؤسسه‌ای و 16 مقاله نیز به‌صورت غیرهم‌مؤسسه‌ای تألیف شده است. حجت رسولی با 5 مقاله بیشترین تولید علمی را داشته است. نقد، 3/44 درصد از موضوعات مقالات را به‌خود اختصاص داده است. 19 مقاله را اعضای هیئت تحریریه (میانگین 09/22) نوشته‌اند. درمجموع، 2346 منبع به‌کار رفته است که میانگین استفاده‌شده برای هر مقاله 27/27 درصد است. همچنین 1540 منبع (65/65 درصد) آنها میانگین عمریِ بالای 14 سال دارند. برحسب جنسیت، تفاوت معناداری بین نویسندگان مرد و زن وجود دارد. میزان بالایی از هم‌تألیفی بین نویسندگان وجود دارد که از نقاط مثبت مجله است. دانشگاه‌های شهید بهشتی و تهران، حدود یک‌سوم تعداد کل نویسندگان را به‌خود اختصاص داده‌اند که از نقاط ضعف مجله محسوب می‌شود. نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود مجله با تقسیم‌بندی دانشگاه‌های کشور به‌صورت قطبی، امکان حضور بیشتر و فعال‌تر برخی دانشگاه‌هایی را که امکان حضور کمتر و کمرنگ‌تری در مجله داشته‌اند فراهم کند. بدین ترتیب، زمینه حضور پررنگ‌تر نویسندگان زن نیز در مجله فراهم می‌شود. با توجه به ‌عنوان و موضوع مجله، بهتر به‌نظر می‌رسد بیشتر مقالات به زبان عربی نوشته می‌شد. پیشنهاد می‌شود مجله با تغییر سیاست فعلی، دست‌کم به‌طور متناوب به دو زبان فارسی و عربی مقاله منتشر شود.